Online Shopping Fraud: सणासुदीचा हंगाम सुरू होताच भारतातील बाजारपेठाही उजळून निघू लागल्या आहेत. Amazon आणि Flipcart सारख्या ई-कॉमर्स (E Commerce) साइट्सवरही सणासुदीचा उत्साह दिसून येत आहे. Amazon Great Indian Festival आणि Flipkart The Big Billion Days सेल सुरू झाला आहे जिथे जबरदस्त सूट, ऑफर आणि sale उपलब्ध आहेत. परंतु काहीवेळा अशा खरेदी विक्री ऑनलाइन फसवणूक (Online Shopping Fraud) आणि घोटाळ्याचे कारण बनतात. खाली नमूद केलेल्या मुद्द्यांचे अनुसरण करून, आपण ऑनलाइन फसवणूकीपासून स्वतःचे संरक्षण करू शकता. सविस्तर वाचा याततील टिप्स कामी नक्की येतील.
ऑनलाइन खरेदी फसवणूक (Online Shopping Fraud) टाळण्यासाठी मार्ग
शॉपिंग साइट्सवर आयोजित केलेल्या या विक्रीमध्ये अनेक ऑफर, सवलत, कूपन, कॅशबॅक आणि मोफत भेटवस्तू दिल्या जातात. Apple आयफोन, अँड्रॉइड स्मार्टफोन, टीव्ही आणि इतर गॅजेट्सवरही मोठ्या प्रमाणात सूट उपलब्ध आहे. अनेक लोक या प्लॅटफॉर्मवरून नवीन वस्तू खरेदी करण्याचा विचार करतात. परंतु अशा ऑनलाइन शॉपिंगबद्दल काही महत्त्वाच्या गोष्टी आहेत ज्या लक्षात ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे. थोडासा निष्काळजीपणा तुम्हाला फसवणुकीचा बळी बनवू शकतो आणि तुमची फसवणूक होऊ शकते. ऑनलाइन खरेदी फसवणूक टाळण्यासाठी, खालील गोष्टी लक्षात ठेवा:
- ऑफर समजून घ्या
- अटी आणि नियम वाचा
- वास्तविक किंमत आणि प्रभावी किंमत फरक तपासा
- विक्रेत्याबद्दल जाणून घ्या
- पेमेंट सुरक्षित ठेवा
- ऑफर नीट समजून घ्या
तुम्ही शॉपिंग साइटचे होम पेज उघडताच, तुम्हाला 80 टक्क्यांपर्यंत सूट किंवा 15,000 रुपयांपर्यंतचा कॅशबॅक दिसेल. अशा ओळी वाचून लोक उत्साहित होतात आणि लवकरात लवकर वस्तू खरेदी करण्याचा प्रयत्न करतात. पण इथे ‘यूपी टू’कडे लक्ष न दिल्याने मोठी हानी होऊ शकते.
Amazon किंवा Flipkart वरील अशा खरेदीच्या वेळी, कोणत्याही उत्पादनावरील ऑफर कार्टमध्ये जोडण्यापूर्वी त्यावरील ऑफर नीट समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. वेगवेगळ्या बँक कार्ड्स, वॉलेट आणि UPI पेमेंटवर वेगवेगळे फायदे उपलब्ध आहेत, त्यामुळे खरेदी करण्यापूर्वी या सर्व ऑफरची पूर्ण तपासणी केल्यानंतरच पुढे जाणे शहाणपणाचे आहे.
अटी व शर्ती ओळखा
मोठ्या सवलती किंवा प्रचंड कॅशबॅक पाहून लोक खरेदी सुरू करतात पण त्या फायद्यासाठी आवश्यक असलेल्या ‘टर्म्स आणि कंडिशन’कडे दुर्लक्ष करतात, ज्याचे परिणाम त्यांना नंतर भोगावे लागतात. उदाहरणार्थ, Amazon UPI द्वारे पेमेंट करताना तुम्हाला 20 टक्के कॅशबॅक मिळत असेल, तर त्याची एक अट अशी आहे की UPI आयडी मॅन्युअली सबमिट करू नये.
Xiaomi Easy Finance: स्मार्टफोन खरेदी करण्यासाठी कंपनीच देणार पैसे, भन्नाट स्कीम वाचा
Tahasildar Contract Job: हद्दच झाली… आता कंत्राटी पद्धतीने तहसीलदार पद भरणे आहे.
त्याचप्रमाणे एक्सचेंज ऑफरमध्ये जुना फोन 8,000 रुपयांना विकला जात आहे, परंतु त्याची अट अशी आहे की शरीरावर कोणताही डाग नसावा आणि जर असेल तर तुम्हाला ते 8,000 रुपये मिळणार नाहीत. ऑनलाइन शॉपिंगमध्ये अशा अनेक अटी आणि नियम जारी केले जातात, जे खरेदी करण्यापूर्वी काळजीपूर्वक वाचणे आणि समजून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे.
सूट आणि सवलतींचे संपूर्ण तपशील
ऑनलाइन विक्रीमध्ये तुम्हाला सर्वात जास्त आकर्षित करणारी एखादी गोष्ट असेल तर ती म्हणजे सवलत. अॅमेझॉन असो किंवा फ्लिपकार्ट, या शॉपिंग साइट्सवर कोणत्याही उत्पादनाची जुनी किंमत त्या उत्पादनावर उपलब्ध असलेल्या डिस्काउंटसह आणि नंतर डिस्काउंटनंतरची किंमत दर्शविली जाते. उदाहरणार्थ, उत्पादनाची वास्तविक किंमत 20,000 रुपये आहे आणि 5,000 रुपयांच्या सवलतीनंतर विक्री किंमत 15,000 रुपये असल्याचे सांगितले आहे.
पण इथे लक्षात घेण्यासारखी गोष्ट म्हणजे त्या उत्पादनाची किंमत खरोखरच फक्त 20,000 रुपये आहे का? अशा वेळी लोकांचे लक्ष केवळ ५ हजार रुपयांच्या सवलतीकडे जाते आणि ते त्या वस्तूची खरी किंमतही तपासत नाहीत. हे शक्य आहे की त्या उत्पादनाची वास्तविक किंमत 20,000 रुपये नसून केवळ 15,600 रुपये असू शकते. त्यामुळे, इतर वेबसाइट्स आणि मार्केट प्लॅटफॉर्मवर त्या उत्पादनाची खरी किंमत तपासणे महत्त्वाचे आहे.
विक्रेता ओळखणे महत्वाचे आहे
स्मार्टफोन खरेदीचे उदाहरण वापरून येथे थेट बोलूया. समजा तुम्हाला अॅपल किंवा सॅमसंगकडून नवीन मोबाईल फोन घ्यायचा आहे. तुम्ही फोनवर उपलब्ध असलेल्या ऑफर्स आणि सवलती वाचता, पण तो फोन कोण विकतोय याकडे क्वचितच लक्ष देता. आम्ही तुम्हाला सांगतो की ऑनलाइन शॉपिंग सेलमध्ये असे होत नाही की जर तो ऍपल फोन असेल तर फक्त ऍपलच तो विकत असेल आणि जर तो सॅमसंग फोन असेल तर फक्त सॅमसंगच त्याची विक्री करेल.
कंपनी आपला माल थेट Amazon आणि Flipkart सारख्या शॉपिंग साइट्सवर विकत नाही, उलट उत्पादन विकणारा ‘विक्रेता’ वेगळा आहे. अशा परिस्थितीत केवळ मोबाईल फोनच नव्हे तर इतर वस्तू खरेदी करण्यापूर्वी विक्रेता कोण आहे हे काळजीपूर्वक तपासा. आपण त्या विक्रेत्यासाठी काही पुनरावलोकने आणि प्रतिक्रिया वाचल्यास ते अधिक चांगले होईल.
पेमेंट करताना जास्त काळजी घ्या
वस्तू 500 रुपयांची असो की 50,000 रुपयांची. ऑनलाइन खरेदी करताना, हे लक्षात ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे की तुम्ही केलेले पेमेंट पूर्णपणे सुरक्षित राहील. बँक कार्ड, UPI आयडी आणि वॉलेट इत्यादी पूर्णपणे सुरक्षित ठेवा आणि तुमचे वैयक्तिक तपशील कोणाशीही शेअर करू नका. तुम्ही कॅश-ऑन-डिलिव्हरी अंतर्गत वस्तू खरेदी केल्या असल्यास, पेमेंट करताना डिलिव्हरी व्यक्तीला तुमचे बँकिंग तपशील देऊ नका. जर तुम्हाला पेमेंटची विनंती करण्यात आली असेल तर ती घाईत स्वीकारू नका परंतु रक्कम काळजीपूर्वक तपासा.
